فضا در ژئومورفولوژی
نویسندگان
چکیده
طرح دیدگاه های جدید درحوزة معرفت و دانش بشری، همواره سبب ایجاد افق های نو گردیده است. این طرح واره ها گاه توانایی های ما را در حل مشکلات و مسائل بشری ا فزایش داده و علاوه بر آن توانسته است به مسائل بشری بهگونة دیگری بنگرد؛ بنابر این، با جایگزینی دیدگاه جدید، بخشی از مشکلات بشری تغییر یافته و نحوة تحلیل، شیوة تحقیق، معیار های ارزیابی و.. دگرگون شده است. از جمله دیدگاه هایی که طرح آن در جغرافیا و علوم وابسته بدان تحولی عمیق در نوع مسئله یابی ، چگونگی تحلیل و روش شناسی تحقیق و ادبیات آن ایجاد کرده، نگرش یا دیدگاه فضایی است. ژئومورفولوژی بهعنوان یکی از زیر مجموعه های علوم جغرافیایی از این قاعده مستثنی نیست. بدیهی است آشنایی با تبلور هستة اولیة نگرش فضایی و نحوة ورود آن به حوزة دانش ژئومورفولوژی می تواند ما را در درک بهتر این مفهوم یاری دهد؛ بنابراین، برای دست یابی به چنین هدفی با انتخاب چهارتن از ژئومورفولوژیست ها و دو تن ازجغرافی دانان صاحب نظر، و واکاوی نوشته های آنان از مفهوم فضا کوشیده ایم به سیر شکلگیری و طرح در حوزة ژئومورفولوژی بپردازیم. نتایج این تحقیق نشان می دهد که مفهوم فضا در ژئومورفولوژی با واژة flexus در نوشته های جیلبرت درسال 1886 برای اولین بار به صورت تلویحی در ژئومورفولوژی طرح شده است؛ اگر چه هرگز وی با چنین بینشی- آن چنان که بعد ها مطرح گردید- آشنا نبوده است.
منابع مشابه
فضا و نگرش فضایی در مطالعات خاک و ژئومورفولوژی (مطالعه موردی: سرآب حوضه آبی زاینده رود)
اگر دانش ژئومورفولوژی را به تعبیری، علم شناخت هندسه سطوح ارضی و تغییر و تحولات آن بدانیم، در اولین گام برای درک بهتر مفهوم فضای جغرافیایی، باید با اصول و نگرشهای مطرح شده در دانش هندسه آشنا بود. هندسه اقلیدسی اشکال را ترکیبی از نقطه، خط، و سطح (پهنه) تلقی کرده، آنها را در دو بعد و یا حداکثر سه بعد قابل تعریف میداند. هندسه مذکورکه سابقه طولانی درحوزه دانش مشاهدهای وتجربی دارد، در عصر ما د...
متن کاملپدیدارشناسی در ژئومورفولوژی
تغییر پارادایمها در یک حوزه دانشی سرآغاز تحوّل در ادبیات، روش، تکنیک و مؤلفههای دیگر شناختشناسی تلقّی میشود. همان طور که وقتی دیدگاه سیستمی جایگزین روشهای کلاسیک شد، تحولات عمیقی دامنگیر رشتهها و حوزههای دانشی شد. این تحولات نخست در علوم تجربی رخ داد، ولی دیری نپایید که دانشمندان علوم انسانی فرصتهای از دست رفته را با نقادی از علوم تجربی و با طرح هندسه فضایی، جبران کردند. در این میان تلاش...
متن کاملنسبیگرایی در ژئومورفولوژی
تغییرِ بینش پژوهشگران نقطة عطفی در تغییر ادبیات، منطق حاکم بر پژوهش، و حتی نوع ریاضیاتی است که آنها در پژوهشهای خود بهکار میگیرند. بنابراین، شناخت ریشههای نظری روشها کمک مؤثری است در درک بهتر پژوهشگر دارد. نسبیگرایی از مفاهیمی است که ابعاد مفهومی متعددی دارد. به طور کلی، دیدگاهی است در شناختشناسی که الزام قطعیت را نفی، دلالت را جایگزین علیت، و دال و مدلول را جایگزین اصل علت و معلول میک...
متن کاملدوالیتی در ژئومورفولوژی
در طبیعت پدیدههای مختلف و بهنسبت جدایی وجود دارند که میتوانند با یکدیگر در ارتباط باشند . در بسیاری از موارد ، ارتباط این پدیدهها با عنوان همبستگی بیان میشود و با روش های ریاضی نیز میزان این روابط سنجش می شود . از میان آنها، زوج پدیده هایی یافت می شوند که روابط خاصّی با یکدیگر دارند، ولی نمیتوان این روابط را باعنوان همبستگی مطرح کرد، بلکه ویژگی ارتباط آنها باهم سبب شده با عنوان دوال مط...
متن کاملنظریة کیاس در ژئومورفولوژی
سه دهة اخیر را باید دهههای تجدید نظر در مبانی معرفت شناسی علمی تلقی کرد.انتشار نظریة عمومی سیستمها در سال 1972 یعنی یکسال بعد از مرگ لودیگ فون برتالنفی, طرح منطق فازی توسط لطفیزاده[1] و تبیین نظریة Chaos درسال 1986 توسط هریسون و بیسواس, پایههای خدشهناپذیر بودن تفکر علمی را فروریخت . بدون تردید غایتگرایی و عدم الزام علّیّت در نظریه سیستمها, مردود دانستن منطق علمی[2] در تبیین بسیاری از پدیده...
متن کاملمفهوم آستانه ها در ژئومورفولوژی
یکی از موضوعات محوری در مطالعات ژئومورفولوژیک، بررسی چگونگی روند تغییرات در اشکال سطح زمین است. امروزه ماهیت مطالعات ژئومورفولوژی را تبیین و تحلیل فرم و فرایندهای ژئومورفیک موجود در سطح زمین تشکیل میدهد. این موضوع حاکی از حاکمیت دیدگاه سیستمی بر این علم است. در دیدگاه سیستمی تحلیلهای ژئومورفیک براساس رابطهی میان فرم و فرایند صورت میگیرد. آستانههای ژئومورفیک به این علت که شرایط مرزی در وقوع...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
عنوان ژورنال:
برنامه ریزی و آمایش فضاناشر: دانشگاه تربیت مدرس
ISSN 1605-9689
دوره 14
شماره 4 2011
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023